कल्याणी कल्याणची (पोवाडा) – शाहीर रा.वं.जोशी

चाल

(मर्दानी झाशीची राणी, झाशीची राणी

तिन पालथं घालुन शान, पाजल इंग्रजा पाणी ॥ पोवाडयाची )

कल्याणचा खजीना लुटुनी, आणला आबाजींनी,

शूर सेनानी (शूर सेनानी)

अर्पिली भेट राजाला मोठया प्रेमानी ।

लावण्य अती, सुंदरी रुपाची खाणी ॥ (जी जी जी)

सुभेदार सून यावनी, पाहिली शिवबानी, निघाली वाणी (निघाली वाणी)

ही अशीच असती दिव्यरुप मम जननी ।

मी असाच सुंदर दिसतो ना शोभुनी ।

आबाजी सोनदेव यांनी, बोल ऐकूनी, मोठया शरमेनी,

खालच्या मानी (खालच्या मानी)

बोलले शिवाजी बोधरुप शब्दांनी । मानावी परस्त्री माता आणि भगिनी ॥

चाल

टकमका पाही दरबार ऐकूनी वचना ।

शिवराय सांगती आवर्जुनि सर्वांना ॥

राहू या अभय राज्यात गोरगरीबांना ।

गोब्राह्मण, अबला रक्षण आपुला बाणा ॥

हटविण्या लढाई जुलमी परकीयांना ।

गृही शिरुन झाले वैरी त्या शत्रूंना ॥

नांदवू सुखाने गरीब मुस्लीमांना ।

कळीकाळ परंतु जुलमी सरदारांना ॥

द्यावया तडाखा मोगल साम्राज्यांना ।

लुटतात प्रजेला दीन दहाडे त्यांना ॥धर्माचे नावावरती छळणार्‍यांना ।

स्वर्गात पाठवू माथेफिरु सैताना ॥

जाहला दंग दरबार ऐकुनी वचना ।

हा राजा नाही देव वाटे सर्वांना ॥

कल्याणचा अहमद मुला, म्हणे अल्ला अल्ला, ये कैसा झाला ।

तोंडातुनी काढी बोटाला, शेरान सोडल बकरीला आदमी झाला

असा प्रकार नव्हता पाहिला, अचंमित झाला, धीर वाटला सूनबाईला,

तिने सुटकेचा श्वास टाकीला--जी जी जी

अदबीन बुरखा ओढला-थरका थांबला ।

आनंद मनी झाला । नमन राजाला--प्रत्यक्ष जणू भेटला कृष्ण द्रौपदीला ॥

कल्याणी सुन खरोखर, होती सुंदर, रुप मनोहर,

मदनिका चमके जणू बिजली । राजाला भूक नाही पडली ।

मोहिनी दूर झणी सारली ॥जी जी जी॥

संयमी शिव भूपानं, मोठया प्रेमानं, केला सन्मान,

स्त्री जातीचा राखला मान, बाणा मराठयांचा पूर्ण अभिमान

उच्च आदर्श घातले छान ॥जी जी जी॥

आबाजीला सुटल फर्मान, देऊनी मान, वस्त्र भूषण, खणनारळान

ओटी भरुन करा बोळवण ॥जी जी जी॥

नीतीमान श्रेष्ठ झाला राजा, शिवाजी सजा, करावी पूजा,

दिव्य आदर्श ज्याने मांडले, मराठा ब्रीद गौरविले,

सार्‍या जगतात नाव गाजले ॥जी जी जी॥

चाल

सुभेदार मग गहिवरले तो पाहुनी सन्मान

बंदीतुनही त्याला सोडला होता राजानं

कुर्निसात मग करुन बोलला ठेवा राजे ध्यान

जन्मभर मी नाही विसरणार तुमचे अहेसान

शिवरायांनी मान डोलवुनी सांगितले शब्द

यवन तुम्ही जरी असला आमुच्या ठायी नसे भेद

परधर्माचा द्वेष नसे पण, स्वधर्माची जिद्द

जुलमीयांचे पारिपत्य करण्यासि असे सिद्ध

अत्याचार अन् अन्यायाने आम्ही होतो क्षुब्ध

महाराष्ट्राचे स्वराज्य निर्मावया कटीबद्ध

जागला मराठा आज, मराठा आज (मराठा आज) चढला नवा साज,

विजयाचे चढवू आता मस्तकी ताज

त्वेषाने बोलले छत्रपती शिवराज

कल्याणचे सुभेदाराला, निरोप एक दिला, संदेश दिला (संदेश दिला)

मेलेल्या आईचे दूध शिवाजी न प्याला ।

मावळा मराठा आज उभा राहिला--जी जी

चाल

सांगा जा बादशहाला हा निरोप आमुचा खास

हे लचके तोडायाची सोडावी आता आस

जाहली देवळे नष्ट होतात देवता भ्रष्ट

धेनू ब्राह्मण ओरडती धर्मावरती संकट

न्याय नीती उरली नाही, सारेच भोगती कष्ट

जा, सरली तुमची सद्‌दी, द्या सांगुन आता स्पष्ट

ईंटका जवाब पथ्थरसे देण्यास जाहले सिद्ध

चालणार नाही आता अन्याय,जाहली हद्द

आमुचेच वैभव लुटुनी आमुच्याच दाती तृण

मेंढरे बनवूनी आम्हा हाकण्या निघाले कोण ?

गांजलो दडपशाहीने सारेच जाहले दीन

दारिद्रय दुःख कष्टांनी आपलाच पुरता शीण

माघार न आता घेणे हे चक्र थांबल्यावीण

दिल्लीहूनी आला कोणी सरदार जरी चालून

हा लढा न थांबण्याचा स्वातंत्र्य घेतल्यावीण

ही घौडदौड ही स्वारी त्याचीच ओळखा खूण

सुभेदार जाहला स्तब्ध, होऊन हतबुद्ध, बने निःशब्द,

डोलुनी मान-खाली वाकला, कुर्निसात करुनी राजाला,

पाहुनी वरती आभाळाला हात वर करुन काही बोलला,

खालच्या मानी घरी परतला जी-जी-जी ॥

संपला भव्य दरबार, घुमला सभोवार, जय जयकार,

राजे मग झाले घोडयावर स्वार, डोई मंदील पायी सुरवार,

शोभे हातात भवानी तरवार ॥जी-जी-जी॥

महाराष्ट्र आशेचा दीप, शोभला खूप,

श्री शिवभूप भोसले कुलभूषण की जय,

श्री शिवछत्रपती की जय, जय जय महाराष्ट्र की जय हो ॥जी-जी-जी॥